Problemi pašnog tova junadi

 1. Problemi vezani za sam pašnjak, vrstu travnjaka

 

Da bi se uspešno obavljao pašni tov junadi, potrebno je raspolagati podacima o produkciji mase na pašnjaku u tovnom periodu maj-septembar (u toku vegetacionog perioda). Da bi se to postiglo, potrebno je prikupiti sledeće podatke:

• prinos zelene mase u pojedinim mesecima,
• prinos suve materije - sve obračunato na 1 ha,
• procenat suve materije (SM) u travi u svakom mesecu,
• posle svakog pregona utvrditi ostatak paše (količina zelene, SM i u % od početne mase),
• dnevne temperature (^oC),
• količina taloga (mm) i
• dnevni prirast životinja u svakom pojedinačnom mesecu.

Ako je na osnovu upoređenja, uzeta različitost pašnjaka (prirodni meliorisan i nemeliorisan, veštački-sa ranom setvom trave), onda je bezuslovan zahtev da životinje u tovu moraju biti ujednačene u svakom pogledu, na svakom od ovih pašnjaka, na osnovu rase, starosti, težine  i  dr.   Jedan   od   najvažnijih   uslova   pri   tome   je ujednačenost jačine opterećenja svakog ispitivanog pašnjaka (broj uslovnih grla na 1 ha).

Najvažnije je, pri tom, urediti pregonski pašnjak - recimo, veličinu pregona 1 ha, broj uslovnih grla na ha 10-15, dana paše pregona 10, dana odmaranja pregona, kada se primenjuju agrotehničke mere, 30-40, time bi se došlo do podatka o ritmu iskorištavanja ravnih pašnjaka u brdsko-planinskim uslovima kao i broj ciklusa ispaše mogućih na tom području (broj vraćanja na iste pregone posle odmaranja u toku vegetacione sezone). U ovakvom okviru moguće je upoređivati i različite efekte agrotehničkih mera na novim tipovima pašnjaka - travnjaka.

 

2. Problemi vezani za životinje

Ispitivanje tovnih sposobnosti pojedinih rasa je interesantan i za nas važan problem. Posebno su važni starost i težina životinja u momentu izgona na pašnjake.

 

3. Problemi vezani za ishranu

Interesantan je problem dužine pripremnog prelaznog perioda po dolasku životinja na pašnjak: do koje težine prihranjivati koncentratom, koje količine davati i priroda koncentrata. Sve ovo vezano je za različita doba vegetacionog perioda, jer će životinje kontinuirano pristizati na pašnjak.

Intenzitet tova: prihranjivanje ili ne, tokom celog perioda pašnog tova i uticaj takvog načina na priraste u periodu zimske-stajske ishrane, dužine tova i kvalitet mesa. Ovo je naročito važno za junad koja dolaze na pašnjak pri kraju vegetacije, te će se u prvoj fazi toviti u staji, pri čemu treba ispitati uticaj intenziteta tova u staji na kasnije ponašanje i prirast životinja u pašnom periodu. Na osnovu toga odrediti optimalne    dnevne    priraste    u    stajskom    periodu    za maksimalno korišćenje paše u sledećem periodu. Time se daju osnove za ispitivanje uticaja ova dva perioda na ukupnu dužinu tova. U uslovima pašnog područja potrebno je ispitati momenat prelaza na završnu fazu tova - da li je to kada se dostigne težina 300, 350 kg i uticaj na dužinu tova i kvalitet mesa - trupa.

Sve ovo su pitanja koja bi trebalo rešiti, za početak, vršeći određenu selekciju i ići postupno.

Pre svega, prethodno se moraju urediti pregoni, jer se bez toga ne može odrediti ritam iskorišćavanja pašnih površina, prinosi i vreme rotacije pregona, ponašanje travnjaka, kao i sistem fertilizacije - đubrenja i koeficijent iskorištavanja travnjaka (količina nepašene trave). Ranije je rečeno da je veoma značajno odrediti do koje će se težine junad toviti - 450, 500-600 kg. Što je veća konačna težina, duži su periodi ekstenzivne ishrane, a time i potpunije iskorišćavanje kapacieta travnjaka.

 

Vidi još: Pašni tov junadi

 

Literatura: Mr Milun D Petrović, Dr Milan M Petrović, Dr Vladimir S Kurćubić - GOVEDARSTVO  TEHNOLOGIJA PROIZVODNJE, Čačak, 2006.